Het lichaam wordt geacht in oxidatieve stress te verkeren als het onvoldoende antioxidanten heeft om de blootstelling aan vrije radicalen tegen te gaan. Onbelemmerde vrije radicalen kunnen schade veroorzaken die onder meer kan leiden tot ontstekingen, immuundisfunctie, DNA-destructie en mogelijk een hele reeks degeneratieve ziekten. Hoewel de meeste mensen oxidatieve stress niet dagelijks ervaren, is het iets dat velen van ons wel ervaren. Het kan worden veroorzaakt door verschillende factoren. Daartoe behoren roken, drugs, infecties, roken, straling, overmatige lichaamsbeweging en overgewicht. We kunnen allemaal baat hebben bij regelmatige inname van antioxidanten die het teveel aan vrije radicalen dat ons lichaam binnenkrijgt en produceert, kunnen "onderdrukken".
Antioxidanten
Veel antioxidanten worden vernietigd tijdens het neutraliseren van vrije radicalen, dus moeten ze regelmatig worden aangevuld. Hoewel ons lichaam een deel van dit werk doet door zelf antioxidanten aan te maken, moeten we ze aanvullen met bestanddelen uit de voeding. Veel gezondheidsproducten beweren wondermiddelen te zijn omdat ze grote hoeveelheden bevatten van wat een "sterke antioxidant" wordt genoemd. Naar deze antioxidant wordt vaak verwezen als zijnde "krachtiger" of sterker dan andere antioxidanten. Dit impliceert dat het product alle antioxidanten bevat die we nodig hebben.
Dit is een gevaarlijke en onjuiste opvatting. De ene antioxidant kan effectiever of krachtiger zijn dan de andere, gemeten aan de hand van laboratoriumnormen. Dit geldt echter alleen voor bepaalde omstandigheden. Geen enkele antioxidant kan alle vrije radicalen neutraliseren, hoe krachtig ook. Daarom moeten we niet vertrouwen op slechts één antioxidant om de vele vrije radicalen waaraan we worden blootgesteld te bestrijden. Sommige antioxidanten vereisen bescherming en synergetische relaties die alleen door andere antioxidanten worden geboden.
Denk aan
We moeten niet één enkele antioxidant consumeren, hoe krachtig ook, maar veeleer een verscheidenheid van deze vitale stoffen. Elke heilzame stof die een bepaald niveau overschrijdt kan gevaarlijk worden. Elke heilzame stof kan boven een bepaalde drempel schadelijk worden. Maar als ze in grote hoeveelheden worden ingenomen, kunnen ze het DNA beschadigen, waardoor het risico op kanker toeneemt. Zelfs antioxidanten die ons lichaam aanmaakt, kunnen schadelijk zijn als ze in grote hoeveelheden aanwezig zijn. Hoge niveaus van bilirubine of urinezuur, bijvoorbeeld, kunnen gevaarlijk zijn. Een leverziekte kan bijvoorbeeld leiden tot hoge niveaus van bilirubine, die gele verkleuring van de huid, geelzucht genaamd, kunnen veroorzaken.
Jicht en nierziekten zijn beide aandoeningen die kunnen leiden tot toxische niveaus van urinezuren. Als we ons willen beschermen tegen oxidatieve stress, is het belangrijk om een verscheidenheid aan antioxidanten te consumeren. Sommige antioxidanten zijn effectiever dan andere tegen bepaalde vrije radicalen, dus is het belangrijk om een verscheidenheid aan antioxidanten te consumeren om ervoor te zorgen dat ons lichaam alle vormen van vrije radicalen kan bestrijden. Omdat antioxidanten samenwerken, kunnen ze optimaal presteren. Vitamine C beschermt bijvoorbeeld vitamine E en andere antioxidanten tegen vernietiging door vrije radicalen.
Verschillende antioxidanten komen eerder voor in verschillende soorten en typen cellen en weefsels. Melatonine, een antioxidant hormoon dat door het lichaam wordt geproduceerd en ook voorkomt in kruiden zoals gember, kan de bloed-hersengrens passeren. Deze eigenschap maakt het bijzonder effectief in het beschermen van het DNA van hersencellen. Terwijl krachtige antioxidanten als vitamine E en lycopeen effectief zijn in gebieden die lipiden bevatten, werken andere antioxidanten beter in "waterige" gebieden van cellen en weefsels.
Goed om te weten
Een breed scala aan antioxidantrijke voedingsmiddelen is de beste manier om een breed scala aan antioxidanten in optimale hoeveelheden binnen te krijgen. De hoogste hoeveelheden antioxidanten worden gevonden in sterk gekleurde en sterk gearomatiseerde planten. De rijk gekleurde vruchten, zoals bosbessen, veenbessen en frambozen, hebben veel antioxidanten, net als andere vruchten, groenten en granen. De hoogste concentraties antioxidanten worden gevonden in specerijen, die meer dan 25 verschillende antioxidanten bevatten. Alle specerijen bevatten antioxidanten in grote hoeveelheden, maar de rijkste zijn gember, kurkuma en kruidnagel. Deze vijf specerijen vormen de top vijf van antioxidanten in Amerika (alle groenten en fruit meegerekend).